Płaskostopie (popularnie określane, jako platfus) to jedna z wad stóp, która wbrew pozorom występuje nie tylko u dzieci, ale i u dorosłych. Zignorowana może doprowadzić do wielu nieprzyjemnych dolegliwości takich jak, chociażby dotkliwy ból stóp, ale również łydek, a także stany zapalne więzadła i ścięgna Achillesa.
Płaskostopie dzieli się na poprzeczne i podłużne. Ponadto wymienia się płaskostopie łagodne, umiarkowane i ciężkie. Do jego powstania przyczynia się szereg takich czynników jak, chociażby:
- nadwaga;
- zbyt częste chodzenie w butach na wysokim obcasie;
- reumatoidalne zapalenie stawów;
- cukrzyca;
- nadmierne obciążanie stóp na skutek długiego chodzenia lub stania;
- obciążenie genetyczne (u dzieci);
- częsta rezygnacja z aktywności fizycznej, co prowadzi do osłabienia mięśni stóp.
Wada ta może mieć charakter wrodzony lub nabyty. W obu przypadkach istnieje jednak możliwość leczenia stwierdzonej wady. Z naszego artykułu dowiesz się, na czym ono polega. Wyjaśnimy Ci także, jak wygląda diagnoza płaskostopia i czym charakteryzuje się płaskostopie poprzeczne, a czym podłużne.
Diagnostyka płaskostopia
Z płaskostopiem mamy do czynienia wtedy, gdy łuk podeszwowy stopy (poprzeczny lub przyśrodkowy) jest znacznie obniżony. Prowadzi to do sytuacji, w której podeszwa stopy całkowicie bądź częściowo przylega do podłoża.
Wbrew powszechnym opiniom płaskostopie jest wadą, która występuje nie tylko w wieku dziecięcym i wczesnoszkolnym. Może się ono pojawić również u dorosłych. Aby potwierdzić, czy odczuwany dyskomfort w trakcie codziennych aktywności i ból stóp ma związek z wymienioną wadą, warto udać się do specjalisty, który przeprowadzi odpowiednie badania.
Jak wygląda diagnostyka płaskostopia u dzieci, a jak u dorosłych? W obu przypadkach metody diagnostyczne wyglądają tak samo.
Podstawę stanowi komputerowe badanie stóp. Do jego przeprowadzenia wykorzystywane są:
- platforma statyczna (podoskaner) – pacjent staje na niej, aby uzyskać podstawowe dane niezbędne do zaprojektowania wkładek, takie jak ustawienie i wymiary stóp, wielkość i kształt łuków, ułożenie palców oraz rozmieszczenie odcisków i modzeli;
- platforma dynamiczna – badanie odbywa się w ruchu, co umożliwia sprawdzenie nieprawidłowości chodu.
Badanie, o jakim mowa pozwala też ocenić stopień zaawansowania wady, jak i prawidłowość ustawienia stawów kolanowych i skokowych.
W przypadku, kiedy u pacjenta występuje płaskostopie wrodzone, konieczne jest również wykonanie badania rentgenowskiego. Wykonuje się je w pozycji stojącej.
Uzyskane wyniki pozwalają specjaliście na dobór najlepszej metody leczenia, w tym na dobranie idealnych wkładek ortopedycznych korygujących wadę.
Do czego może prowadzić nieleczone płaskostopie?
Zignorowane płaskostopie może doprowadzić przede wszystkim do wad postawy. Zaburzony chód powoduje nieprawidłowe ustawienie kolan i bioder. Wpływa też niekorzystnie na kręgosłup.
Ponadto pogłębiająca się wada może też powodować:
- dotkliwe dolegliwości bólowe – w obrębie stopy, ale i łydek;
- stany zapalne więzadeł i ścięgien Achillesa;
- szybkie męczenie nóg w czasie chodzenia, biegania, a także wykonywania innych codziennych aktywności.
Zaniechanie leczenia płaskostopia może też skutkować częstym puchnięciem stopy oraz obrzękiem w obrębie kostki wewnętrznej.
Nieleczone płaskostopie w zaawansowanym stadium może spowodować deformacje w obrębie stopy, co będzie wymagało zabiegu chirurgicznego.
Ponadto wynikiem długo nieleczonego płaskostopia może być powstawanie bolesnych modzeli oraz/lub odcisków i zgrubień na podeszwie stopy.
Warto też podkreślić, że zbyt długo ignorowane płaskostopie poprzeczne doprowadza często do rozwoju neuralgii Mortona.
Czym różni się płaskostopie podłużne od poprzecznego?
Płaskostopie podłużne to wada, której cechą charakterystyczną jest obniżenie łuku dynamicznego stopy. W efekcie czego podeszwa stopy w całości dotyka podłoża i traci niemal całkowicie swoją amortyzację.
Płaskostopie podłużne najczęściej pojawia się u osób:
- z nadwagą;
- noszących nieodpowiednio dobrane obuwie;
- często trenujących na twardym podłożu.
W przypadku dzieci ten typ płaskostopia pojawia się, gdy zbyt długo siedzą w jednej pozycji, czyli z opuszczonymi nogami.
Płaskostopie poprzeczne cechuje obniżenie łuku poprzecznego stopy, przez co jej przednia część staje się nienaturalnie szeroka i traci swoją elastyczność. Ten typ płaskostopia powoduje, że stopa w trakcie stania, jak i poruszania opiera się na 2 i 3 kości śródstopia, zamiast na 1 i 5. W efekcie dochodzi do wyraźnego bólu i dyskomfortu w trakcie poruszania.
Najczęściej dotyka ono nadwagą lub otyłością, a także kobiet noszących na stałe butów na wysokim obcasie.
Ten rodzaj płaskostopia często występuje z takimi wadami jak: palce młotkowate bądź też paluch koślawy.
Należy przy tym pamiętać, że z wiekiem tkanka łączna, z której zbudowane są między innymi ścięgna, więzadła i torebki stawowe traci swoją elastyczność, co również przyczynia się do opadania łuków stopy.
Nieleczona wada może doprowadzić do tworzenia halluksów.
Leczenie płaskostopia
Do najczęstszych metod leczenia tej wady należą:
- fizjoterapia;
- farmakoterapia;
- ćwiczenia na wzmocnienie mięśni stóp;
- operacyjna korekta stopy;
- kinesiotaping – taśmy mają na celu odciążenie stopy, minimalizację odczuwanego bólu oraz stabilizację stopy.
Jeśli wada jest wynikiem nieprawidłowej masy ciała to także wdrożenie właściwego sposobu odżywiania i włączenie ruchu. Ponadto należy zrezygnować z noszenia butów na obcasie oraz przykładać większą wagę do dobierania obuwia o właściwym rozmiarze.
O tym, jaki typ leczenia sprawdzi się w danym przypadku decyduje specjalista. Lekarz dopasuje metodę zarówno do stopnia zaawansowania wady, jak i pod względem jej pierwotnej przyczyny.
Czy wkładki ortopedyczne mogą pomóc skorygować płaskostopie?
Wśród metod wspierających leczenie płaskostopia znajduje się też stosowanie specjalnych wkładek ortopedycznych. Dzięki ich regularnemu noszeniu zwiększa się szansa przywrócenia właściwego fizjologicznego ustawienia stopy.
Za ich skuteczność odpowiada indywidualne dopasowanie. W tym celu doskonale sprawdzą się wkładki na płaskostopie oferowane przez FootLab. Są to:
- wkładki na płaskostopie poprzeczne – dzięki którym łuk poprzeczny ulega uniesieniu, a ich użytkownik bardzo szybko odczuje ulgę;
- wkładki na płaskostopie podłużne – ułatwiają uniesienie łuku przyśrodkowego stopy, a także poprawiają jej amortyzację;
- wkładki jednocześnie korygujące płaskostopie podłużne i poprzeczne.
FootLab to specjalistyczne laboratorium diagnostyki stóp, posiadające gabinety w Lubinie oraz we Wrocławiu, które oferują:
- komputerową diagnostykę stóp wspartą konsultacjami lekarskimi;
- indywidualny projekt wkładek dla każdego pacjenta;
- najwyższej jakości materiały;
- proces produkcji wkładek z wykorzystaniem komputerowo sterowanych frezarek 3D profesjonalną obsługę na najwyższym poziomie;
- przyjazną atmosferę.
Zapraszamy!
